STOWARZYSZENIE POLSKICH KOMBATANTÓW
W KANADZIE
KOŁO NR 8 W OTTAWIE

Reduta Ottawska

Pogadanki historyczne

We wczesnych latach osiemdziesiątych Koło sponsorowało uchodźców polskich, którzy na skutek stanu wojennego wypowiedzianego Narodowi Polskiemu przez gen. Jaruzelskiego, znaleźli się w obozach w Austrii, Niemczech, Grecji i innych Krajach Europy zachodniej. Przy pomocy naszego Koła 599 uchodźców przyjechało do Kanady. Byli to ludzie często z wyższym wykształceniem, pełni inicjatywy i energii, lecz wychowani w ustroju komunistycznym, często nie znali całej prawdy historycznej.

Zarząd Koła, na sugestię śp. kol. Tadeusza Lipeckiego, postanowił rozpocząć regularną serię pogadanek historycznych. Głównym celem pogadanek miało być przekazanie nowej emigracji naszego punktu widzenia na rozmaite sprawy dotyczące najnowszej historii Polski. Wieczorki te miały również stworzyć miłą atmosferę podczas której moglibyśmy się wzajemnie poznać.

Przyjęto następującą formę pogadanek: wprowadzenie prelegenta, pogadanka trwająca z reguły od 45 do 90 minut, pytania i dyskusja. Następnie, przy kawie i smacznych kanapkach i ciastkach przygotowanych przez nasze panie z Koła Pań przy SPK, okazje na rozmowy prywatne. Ta forma pogadanek zachowała się po dzień dzisiejszy.

Z pogadanek korzystać mogą wszyscy członkowie Polonii ottawskiej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na nasze pogadanki przychodzą również od czasu do czasu goście z Ambasady RP. Pogadanki są bezpłatne; koszta poczęstunku są pokryte z wolnych datków. O pogadankach zawiadamiamy zainteresowanych w biuletynie parafii Świętego Jacka, oraz w biuletynie Stowarzyszenia Inżynierów Polskich. Istnieje również lista z nazwiskami około 90 osób które proszą o indywidualne zaproszenie telefoniczne. Przy telefonowaniu pomagali lub pomagają p. Józef Rudnicki, p. Jan Gadomski oraz pani Janina Nowak, za co im serdecznie dziękujemy.

Początkowo frekwencja wahała się w granicach od 15 do 25 osób i pogadanki odbywały się w dolnej sali Domu Polskiego SPK. W ostatnich kilku latach pogadanki odbywają się często na głównej sali, ponieważ obecnie 30 do 60 osób przychodzi na nasze imprezy.

Pierwszą pogadankę pt. "Przygotowania Niemieckie Dywersyjno-Polityczne do Inwazji Polski w 1939 roku" wygłosił Tadeusz Lipecki dnia 27go czerwca 1983 roku. W następnych pogadankach pan Lipecki opracował, na podstawie literatury wydanej głównie na zachodzie, przeglądy rozmaitych innych tematów związanych z okresem poprzedzającym Drugą Wojnę Światową, działań podczas wojny jednostek polskich na wszystkich frontach, oraz panowania komunistów w Polsce po wojnie. Pan Lipecki włożył niesamowitą pracę-przygotował i wygłosił 30 pogadanek tego rodzaju.

Niestety pierwotny cel pogadanek nie został osiągnięty głównie dlatego, że frekwencja członków nowej emigracji na pogadankach była słaba. Z czasem postanowiono rozszerzyć tematy pogadanek na osobiste wspomnienia członków Polonii ottawskiej i przyjezdnych gości. Były i są między nami osoby, których droga do Kanady była bardzo ciekawa. Chcieliśmy nie tylko usłyszeć te wspomnienia, ale też zachować je dla przyszłości. Początkowo warunkiem wygłoszenia pogadanki było przekazanie maszynopisu lub rękopisu organizatorom. W naszej kolekcji mamy w tej chwili około 55 takich pisemnych wersji pogadanek.

Z czasem zrezygnowano z warunku wręczenia maszynopisu: stwarzało to problemy z pogadankami ilustrowanymi przeźroczami lub taśmą video. Również niektórzy prelegenci nie mogli się zgodzić na wysiłek związany z przygotowaniem pisemnej wersji swojej pogadanki. Nie chcieliśmy w ten sposób stracić wielu ciekawych relacji.

Na koniec należy wyrazić nasze serdeczne podziękowanie tym wszystkim osobom, które podzieliły się z nami swoimi osobistymi przeżyciami. Zdajemy sobie dobrze sprawę z tego, że dla wielu osób przygotowanie takiej pogadanki było nie tylko wielkim wysiłkiem, ale też poniekąd bolesnym przeżyciem dawnych wydarzeń.

Przy okazji należy wspomnieć, że zachęcone popularnością pogadanek historycznych Koło z biegiem czasu uruchomiło trzy dalsze regularne serie dla członków Koła i ogólnej publiczności polonijnej. Pod pieczą pana inż. Jacka Dubiela odbywają się pokazy przeźroczy dla miłośników egzotyki i przyrody. Wspólnie z Fundacją Kulturalną im. Wiesława Dymnego (pp. Marek Godyń i Jacek Malanowicz) wyświetlaliśmy sztuki Teatru Telewizji Polskiej. Od niedawna, przy współpracy parafii Św. Jacka, wyświetlamy również filmy na tematy historyczne i religijne. Kol. Jan Rudowicz, inicjator tej ostatniej serii, z oddaniem zajmuje się projekcją na wszystkich imprezach.

Poniżej lista pogadanek historycznych SPK. Należy zauważyć, że niektóre imprezy zorganizowane były wspólnie z lokalnymi oddziałami Stowarzyszenia Inżynierów Polskich, Polskiego Instytutu Naukowego, Federacji Polek w Kanadzie, czy też z Parafią Św. Jacka lub z Ambasadą RP. Cenimy sobie bardzo współpracę tych organizacji.

Jerzy A. Dobrowolski

* oznacza, że posiadamy rękopis, maszynopis lub streszczenie

Skróty:
KUL - Koło Przyjaciół Uniwersytetu Lubelskiego
Parafia - Parafia Św. Jacka Odrowąża w Ottawie
PINK - Polski Instytut Naukowych w Kanadzie
SIP - Stowarzyszenie Inżynierów Polskich w Kanadzie