W Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich laureaci nagrody „Świadek Historii” dla osób i organizacji spoza Polski odebrali z rąk prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego dyplomy i odznaczenia. To honorowe wyróżnienie otrzymało w tym roku pięć osób i jedna organizacja.
Wręczenie nagród „Świadek Historii” osobom i organizacjom spoza Polski – Warszawa, 27 października 2021. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
W uroczystości wzięli udział między innymi: Thomas Castrel – minister – przedstawiciel generalny Rządu Flandrii, Artur Orzechowski – minister pełnomocny MSZ, Anna Piekarska – zastępca dyrektora Muzeum Historii Polski, Agnieszka Koterla p.o. dyrektora ORPEG, dr hab. Krzysztof Szwagrzyk – wiceprezes IPN, dyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, Adam Hlebowicz – dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN. Dyrektora Łazienek Królewskich dr. hab. Zbigniewa Wawra reprezentował jego zastępca dr Antoni Sobczak.
– W tych dwóch słowach – świadek i historia – mieści się tak wiele wartości, tak wiele emocji, bo przecież świadkowi przysługuje moc autorytetu – mówił prezes IPN dr Karol Nawrocki, witając laureatów i gości. – Świadek bardzo często dokonuje i moralnych, i społecznych, i historycznych konkluzji i ocen, które wpływają przecież na zbiorową pamięć. Świadek często staje po stronie słabszych, po stronie pokrzywdzonych czy po stronie niesłusznie oskarżonych – podkreślił. – Są tacy historycy idei, są tacy filozofowie, którzy widzą wyraźną analogię pomiędzy świadectwem a prawdą. Dzisiaj, przyglądając się Państwu i Państwa biogramom, jestem przekonany, że jest analogia między świadectwem a prawdą. Państwo świadczycie prawdę – stwierdził prezes IPN.
–
Wszyscy, niezależnie od szerokości geograficznej, dokonaliście
wiwisekcji polskiej duszy. Poznaliście duszę Polaków i to
wystarczyło, by mówić pięknie o polskiej historii na całym
świecie. A drugie imię Polski to historia. Jesteście wobec tego
dla mnie i dla wszystkich Polaków nie tylko świadkami historii, ale
jesteście dzisiaj świadkami Polski – powiedział dr Karol
Nawrocki, zwracając się do laureatów.
Przypomniał także, że „Świadek Historii” to nagroda dla
osób i instytucji, które w sposób szczególny pielęgnują
pamięć o polskiej historii i narodowym dziedzictwie, pomagając
wypełniać statutową misję IPN. Nagroda jest przyznawana od
2009 roku, a od 2014 r. mogą być nią honorowane także osoby
działające poza granicami kraju.
Laureaci nagrody IPN „Świadek Historii” dla osób i organizacji spoza Polski 2021
Halina Babińska (Kanada)
Sybiraczka, zaangażowana w działania Polonii
kanadyjskiej, m.in. zajmowała się opracowywaniem spisu polskich
grobów i biogramów osób spoczywających na cmentarzu w Saint Sauveur pod
Montrealem, spotykała się z młodzieżą szkolną
opowiadając o swoich wojennych przeżyciach, współpracowała
z IPN, udostępniając materiały z domowego archiwum,
strażniczka pamięci o generale Sosnkowskim.
Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Kanadzie (Kanada)
Największa i najliczniejsza organizacja kombatancka na
świecie, od chwili powstania dba o polskich żołnierzy i
pamięć o ich walce. Reprezentanci SPK pielęgnują groby,
organizują spotkania weteranów i szeroko rozumianej Polonii, wystawy,
odczyty, przeprowadzają i dokumentują wywiady z weteranami.
Stowarzyszenie wydaje kombatancki magazyn „SPK w Kanadzie” (od 1962 roku),
prowadzi także własną witrynę internetową z biogramami
kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, którzy po wojnie osiedlili
się w Kanadzie. Andrzej Ruta, Prezes ZG SPK, odebrał nagrodę w
imieniu SPK w Kanadzie.
„Świadek Historii” to honorowe wyróżnienie, ustanowione w marcu 2009 r. zarządzeniem Prezesa IPN i przyznawane przez Instytut Pamięci Narodowej. Otrzymują je osoby i instytucje szczególnie zasłużone dla upamiętniania historii narodu polskiego oraz wspierające IPN w realizacji ustawowej działalności w sferze edukacyjnej i naukowej. Wśród dotychczasowych laureatów znalazło się liczne grono kombatantów, nauczycieli, działaczy społecznych i samorządowców. Na mocy decyzji Prezesa Instytutu od 2014 r. nagrodę mogą dostać także osoby działające poza granicami kraju.